UX, yani User Experience; kullanıcı deneyimi anlamına gelmektedir. UX Design, arayüz tasarımından ziyade kullanıcıların tasarım üzerindeki etkileşiminin ne sonuç vereceği ile ilgilenir. Tasarım çalışması da denebilir. Yüzeysel bir öge olan tasarım, UX Design ile aktif bir tasarıma dönüşür ve etkileşim yükseltmeye başlar. Design’ı yapan kişilere ise UX Designer denir. Tasarımla ilgili bir alan olsa da tasarım yapmak anlamına gelmez. Sitenin etkileşimini artırmak ve kullanıcı deneyimini iyileştirmek için tasarımsal ögeleri kullanarak çalışırlar. UI Design ise User Interface anlamına gelir ve Kullanıcı Arayüz Tasarımı olarak tanımlayabiliriz. Online platformda gördüğünüz her şey arayüz olarak nitelendirilir. Arayüz tasarımında geliştirme ve iyileştirme yapmak kullanıcı deneyimini artırır. Arayüz tasarımcıları bu geliştirmeler için renk skalaları, ikon yerleri, oran ve orantı gibi değişkenler kullanırlar. UI design bu bağlamda grafik elementlerinden oluşan tasarımsal bir takım işlemlerdir.
UX Tasarımı Neleri Kapsar?
UX design çerçevesine baktığımız zaman, ui-ux design çalışmaları birlikte ilerler. UI design, tasarımın kullanıcıya nasıl görüneceğini belirler ardından UX devreye girer. UX, tasarımın etkileşim sağlaması için çalışır, kullanıcı davranışlarını analiz eder ve geliştirir. Kendi içerisinde yaratıcı ve analitik düşünceyi birleştirir, bu en önemli adımıdır. Empatiyle kullanıcı isteklerini çözümler. UI ile entegre çalışır. İş dünyasının, teknolojinin ve tasarımın etkisiyle gelişir. Kullanıcılar için hikayeler ve avatarlar oluşturur, hedef kitle betimler. UX tasarımcılar; tasarımı, etkiletişimi ve bilgi mimarisini en iyi çözümlemesi gereken tasarımcılardır. User Experience; uygulanabilir, esnek ve ölçülebilir kılınmalıdır. Kısaca ui-ux design, amaçları tespit edip dijitale dönüştürererek verileri toplayıp etkileşim için entegre eder. Bir UX çalışmasının başarılı olması müşteri sadakatinde ciddi bir artma, pazar payında yükselme ve güçlü bir rekabet gücü anlamına gelir. Ancak tıpkı SEO çalışmalarında olduğu gibi UX tasarım da sonsuz bir gelişim gerektirir, sürekli güncellenmelidir. SEO ve UX gibi kullanıcı davranışları üzerine yapılan çalışmaların başarısı ancak süreklilikle başarıya ulaşabilir. Sitenizi ziyaret eden kullanıcıların pozitif deneyimlerini yükseltmek için mutlaka düzenli UX ve SEO çalışmalarının geliştirilmesi gerekir. SEO düzenlemeleri algoritmalar için yapılırken, UX düzenlemeleri kullanıcı deneyimi için periyodik ve rutin şekilde yapılmalıdır. Uİ-UX Design ve SEO gibi çok uçlu tasarım programlarında başarılı olabilmek için uzun süreli ve analiz odaklı çalışmak şarttır.
UI Tasarımında Neler Yapılır?
Hitap edilen kitleyi, sadece bir web tasarımı arayüzü sunarak etkilemek her zaman mümkün olmayabiliyor. UI Tasarım, eldeki verileri amaçlarla birleştirerek yeni deneyimler oluşturur. Bu deneyimleri proje olarak siteye entegre bir şekilde sunar. Arayüz tasarımında kullanılan tüm alt elementler (renk, içerik vb.) UI design tasarımına göre ele alınır ve kullanıcı rotasyonu için geliştirilir. Yani ui-ux design tasarımda başarıya ulaşmanın tek yolu kullanıcının gözünden görmek ve her şeyde önce kullanıcı isteklerini değerlendirmektir. Görev tanımını, arayüz işlevselliği olarak ele alırsak doğru yapmış oluruz. Tabi ki bu yeterli olmayacaktır. Bir UI tasarımcısı, kullanıcıları iyi analiz etmeli, anlamalı ve yorulamalıdır. Sadece UX de değil UI tasarımında da empati yeteneği ciddi önem taşımaktadır. Web sitenizi ziyaret eden kullanıcılar doğrudan veya dolaylı olarak etkileşime geçer. Doğrudan etkileşimi bir butona tıklamak sürüklemek veya kaydırmak olarak tanımlayabiliriz. Dolaylı etkileşime ise istemsiz fare tıklamaları, tuş komutları ya da form alanlarını örnek gösterebiliriz. Kullanıcıları analiz ederek, davranışlarına göre web sitesinde farklılıklar ortaya koymak için dolaylı ve doğrudan etkileşimleri yardımcı araçlar olarak kullanmalı ve doğru yorumlanmalıdır. Beklentilerin karşılanması için geliştirmeler yapılmalı ve değiştirilecek alanların ne kadarında tasarımsal değişimlerin uygulanabileceği belirlenmelidir. Sitede uygulanan yönlendirmeler, form alanları, iletişim yöntemleri, hata önleme çalışmaları gibi birçok alan UI tasarım araçları ile geliştirilir. UI tasarım ögelerine kullanılan buton renkleri, yönetim ayarları, form nitelikleri, yönlendirme butonları örnek gösterilebilir.
UX ve UI Tasarımın Farkları Nelerdir?
Birlikte kullanılması ve uygulanması gereken tasarımlar olduğundan bahsetmiş olsak da UX ile UI birbirinden farklı kavramlardır. Bu farklardan en net olanı; UX amaçları göz önünde bulundururken UI görünüm ve işlevsellikle ilgilidir. UI; tasarımı öncelik alırken, UX; insan ve insan psikolojini ilke olarak ele alır. Kullandıkları programlar da bu noktada ayrılıyor. UI kreatif alan uygulamaları kullanırken (Sketch, Photoshop, XD vb.), UX analiz ve istatistik odaklı programları (Mind Manager, SmartDraw, Usertesting, MockPlus gibi.) ele alır.
Birbirini Tamamlayan İki Kavram UX ve UI
Genel anlamda ui-ux design birbirlerini tamamlayan tasarım alanlarıdır. Bu iki tasarım aracını ayrı ayrı değerlendirmek tamamen yanlış olur. UI olmadan UX, UX olmadan UI başarılı olacaktır demek tutarsız olur. İşlevsellik ve hedef odaklı tasarımlar elde etmek için UI gerekli olsa da tasarımların doğru şekilde işlenebilmesi için kesinlikle UX ile desteklenmesi gerekir. Tasarım insan psikolojisi ele alınmadan başarı getirmez. UX ve UI, tasarımın başarılı çalışması için olması gereken aşamalardandır.